Ιερός Ναός Αγίας Μακρίνας Αξού

< Και μόνο εποχή θρησκευτικού παροξυσμού μπορούσε να φέρει σε φως τέτοια έργα δυσανάλογα με τις υλικές δυνάμεις των φτωχών χωριών ,αλλά και αταίριαστα μπορεί να πει κανείς στο περιβάλλον. Η παραφωνία κτυπητή. Ναοί μεγαλόπρεποι, τεράστιοι, επιβλητικοί δίπλα σε πλινθόκτιστα χαμόσπιτα.>

Γ. Πρ. Μαυροχαλυβίδης

  Σύμφωνα με πολλούς μελετητές ξεκινώντας από τον Πατριάρχη Κύριλλο στο έργο του που γράφτηκε το 1815 <Ιστορική περιγραφή του εκ Βιέννη προεκδοθέντος  χωρογραφικού πίνακος της Μεγάλης Αρχισατραπείας Ικονίου>, αλλά και από τον Αναστάσιο Λεβίδη το 1899, έχουμε την πληροφορία ότι η Αγία Μακρίνα ανοικοδομήθηκε την εποχή του Βυζαντίου και ανακατασκευάστηκε το 1843. Η μόνη σίγουρη πληροφορία που βρίσκουμε είναι από τον Μαυροχαλυβίδη ότι ο ναός ανακαινίστηκε συθέμελα το 1843.

Εντύπωση προκαλεί η τοποθεσία που είναι κτισμένος ο ναός. Η Αξός ήταν χωρισμένη σε τρείς μαχαλάδες. Η εκκλησία βρισκόταν στην άκρη του χωριού στον πάνω μαχαλά.

Η πρώτη εντύπωση που έχει κανείς αντικρίζοντας τον ναό είναι ότι πρόκειται για ένα μεγαλόπρεπο κτίριο ανάμεσα σε πλήθος κακοδιατηρημένων σπιτιών της περιοχής σε ένα φτωχό μάλλον χωριό, που διατηρείται εξωτερικά σε άριστη κατάσταση, ακολουθώντας ταυτόχρονα μια τεχνοτροπία κατασκευής συνηθισμένης στο χώρο της Καππαδοκίας.

  Ο ναός της αγίας Μακρίνας έναι τρίκλιτη βασιλική με προναό, ο όποιος περιβάλει τον κυρίως ναό με μια σειρά κιόνων από τη βόρεια, δυτική έως και την νότια πλευρά σε σχήμα Π, με δύο κίονες βόρεια, έξι δυτικά, και δύο νότια, σύνολο δέκα, που καθένας απέχει από τον άλλο τρία μέτρα. Εκτός από αυτούς στην κύρια είσοδο που φέρουν διπλό τόξο. Είναι μονοκόμματοι και καταλήγουν σε καλοσχηματισμένες καμάρες που υποβαστάζουν τον γυναικωνίτη που βρίσκεται ακριβώς από πάνω σε όλη την έκταση  που σχηματίζεται. Το κτίσμα διαθέτει τρεις εισόδους, δύο στη δυτική πλευρά, η μια κεντρική και η άλλη μικρότερη με ενσωματωμένα καταπληκτικά μαρμάρινα ανάγλυφα της αμπέλου και μία στη νότια πλευρά χωρίς αντίστοιχες ανάγλυφες παραστάσεις.

Ο ναός από τους πλέον φωτεινούς με μια σειρά παράθυρα τα οποία ήταν αρχικά 24, με μια ιδιόμορφη σύνθεση που κατέληγε σε τόξο με μπροσούρα από πελεκητή πέτρα . Χαρακτηριστική ακόμα η στέγη του ναού με δυο τεράστια ορθογώνια επίπεδα ενωμένα στην κορυφή και επιπλέον σε μικρότερο σχήμα οι πρόσθετες στέγες προναού γυναικωνίτη. Εσωτερικά ο ναός χωρίζεται σε τρία κλίτη που δημιουργούνται από δύο σειρές με τέσσερεις κίονες και συνδέονται με τόξα. Ο γυναικωνίτης ήταν ευρύχωρος και λόγο της επικλινούς κατασκευής του έδινε άμεση οπτική επαφή για όλες τις εκκλησιαζόμενες. Στους τοίχους σώζονται ελάχιστα δείγματα μιας υπέροχης αγιογράφησης και μια επιγραφή στα καραμανλίδικα .

Το πάτωμα ήταν  επενδυμένο από ορθογώνιες πελεκυτές μαρμάρινες πλάκες. Ο ναός περιείχε επίσης πλήθος πολύτιμων εκκλησιαστικών σκευών. Διέθετε δύο σειρές στασίδια, έναν υπέροχο άμβωνα με ένα τεράστιο δεσποτικό, τις θέσεις των αρχόντων ένα διζωνικό τέμπλο, δύο προσκυνητάρια όλα ξυλόγλυπτα και μία σειρά πολυελαίων από  μάλαμα.

Ο τάφος της αγίας Μακρίνας

Στον περιβάλλοντα χώρο υπήρχε το μικρό παρεκκλήσι του κοιμητηρίου της αγίας Μακρίνας, ένα εξαιρετικής κατασκευή καμπαναριό με καμπάνα πιθανόν από τη Ρωσία, ακόμα αποθηκευτικοί χώροι και ένα γραφείο για το εκκλησιαστικό Συμβούλιο

Το καμπαναριό της αγίας Μακρίνας.

Κάτω από το ναό υπήρχε το κρησφύγετο για φύλαξη και διαμονή επισκεπτών και το αγίασμα της αγίας Μακρίνας που για να το βρεις κατέβαινες εικοσιπέντε σκαλοπάτια.

Ο ναός χρειάστηκε τρία χρόνια προσωπικής εργασίας και είναι ολόκληρος κατασκευασμένος από γρανιτόλιθο και χωρίς κολλητικές ουσίες αφού οι πέτρες τοποθετήθηκαν με εξαιρετική μαεστρία η μία πάνω στην άλλη και οι ενώσεις καλύφθηκαν με ασβέστη.

Πολλά από τα στοιχεία του ναού, καταστράφηκαν ή αλλοιώθηκαν μετά τον ξεριζωμό όπου και χρησιμοποιήθηκε από τους Τούρκους σαν αποθήκη και άλλες χρήσεις.

Σήμερα όμως έχουν γίνει έργα συντήρησης και το 2013 λειτούργησε ξανά. Ο Οικουμενικός  Πατριάρχης Βαρθολομαίος πραγματοποιώντας την καθιερωμένη ετήσια επίσκεψη του στον άγιο τόπο της Καππαδοκίας, χοροστάτησε στον εσπερινό που πραγματοποιήθηκε στην αγία Μακρίνα  και ακούστηκε το <Χριστός Ανέστη> για πρώτη φορά μετά από ενενήντα χρόνια. Ευχή μας να μπορέσουμε πολλές φορές ακόμα να ακούσουμε λειτουργία στον ιερό αυτό τόπο και η αγία Μακρίνα να μας ευλογεί.

πηγή πληροφοριών : <Ιερός Ναός Αγίας Μακρίνα  Αξός- Χασάνκιοϊ  Καππαδοκίας.>